اما فارغ از هدف شهرداری تهران از اعلام خبر اخیر، انتقاداتی در این باره وجود دارد که راهاندازی و تعریف اینگونه خطوط در شرایطی که شبکه اتوبوسرانی هماکنون با کمبود ۵هزار واحد اتوبوس مواجه است را بدون توجیه میداند. ابوالفضل قناعتی بهعنوان یکی از اعضای کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران در این باره میگوید: متاسفانه شهرداری تهران به ر غم تمام تلاشهایی که برای گسترش خدمات دهی انجام میدهد گاهی اوقات اقدامات شعاری انجام میدهند. در اینصورت اگر مدیریت شهری حتی ۱۰۰خط فرامنطقهیی هم راهاندازی کند باز هم مشکل ترافیک حل نمیشود چون اکنون شهر تهران با کمبود ۳ تا ۵هزار واحد اتوبوس مواجه است که در سال۹۶ با وجود تنها ۴ هزار اتوبوس به یک بحران تبدیل خواهد شد. او بااشاره به نگاه شورای شهر در گسترش حملونقل عمومی میافزاید: انتظار این است که برنامهریزیهایی که دستگاهها در حوزه مترو و اتوبوسرانی انجام میدهند بتواند مشکلات ترافیکی را کم کنند.
۲ ماهی است که بخش شمالی خط۳ متروی تهران راهاندازی شده است اما همچنان قطارها نیم ساعته حرکت میکنند و مسافران وقت زیادی را در انتظار میگذرانند در حالی که فلسفه استفاده از مترو برای مردم علاوه بر کاهش هزینههای رفت و آمد باید صرفه جویی در زمان را نیز در بر داشته باشد. افتتاح خطوط جدید مترو یا اتوبوسرانی زمانی ارزش زیادی دارد که بتواند با فاصله زمانی کمی به مردم خدمات بدهد. مردم نباید ساعتهای طولانی در ایستگاهها منتظر بمانند. قناعتی بر ضرورت افزایش تعداد اتوبوسها در تهران تاکید میکند و میگوید: شهرداری به جای راهاندازی خطوط جدید مشکل تعداد اتوبوس را حل کند. در سالهای گذشته بسیاری از خطوط اتوبوسرانی از جمله خط جوادیه – ولیعصر به علت کمبود اتوبوس جمعآوری شده است حال چگونه است که شهرداری با این اوصاف سعی دارد خطوط جدیدی را تعریف کند؟ بنابراین مهمترین مساله شهرداری ایجاد زیرساختهای شهری است. البته محسن سرخو رییس کمیته حملونقل شورای هر تهران نظر دیگری در این باره دارد. او معتقد بود که اگر افزایش خطوط اتوبوسرانی براساس برنامه ۵ساله دوم شهرداری باشد هیچ مانعی ندارد. سرخو میافزاید: مطالعاتی که در بحث ترافیک تهران صورت گرفته است یکسری از مسیرها با مترو و بعد خطوط فرامنطقهیی و کوتاهتر و مینی بوسرانی و تاکسیرانی در قالب برنامه ۵ساله دوم تعریف شدهاند.
اتوبوسهای از رده خارج
فارغ از اینکه شهرداری و دولت باید سالانه چه تعداد اتوبوس به ناوگان اتوبوسرانی تهران اضافه کنند باید دانست آیا همین ناوگانی که در حال خدمات دهی است از سلامت کافی برخوردار است. بررسیها نشان میدهد هماکنون از میان ۶هزار اتوبوسی که در تهران فعال هستند ۲هزار واحد همیشه در تعمیر گاه به سر میبرند و ادامه فعالیت آنها نه تنها باری را از دوش شهر بر نخواهد داشت بلکه به علت فرسودگی، هوای تهران را نیز آلودهتر خواهد کرد. البته آمارهای محمد حقانی، رییس کمیته محیط زیست شورای شهر کمی فراتر از این رقم است. او در این باره میگوید: بهطور تقریبی ۷هزار دستگاه اتوبوس در تهران داریم که ۵۰۰دستگاه آن زمینگیر و از رده خارج هستند، حدود ۳هزار دستگاه نیز فرسوده و تاریخ مصرفشان گذشته است، زیرا اتوبوسهای داخل شهری با توجه به شرایط عبور و مرور در شهری مثل تهران نمیتوانند؛ بیش از ۸سال عمر کنند. با این حساب میتوان اینگونه نتیجه گرفت که ۵۰درصد اتوبوسهای شهری ما خارج از رده هستند.
کمبود ۱۱ هزار دستگاه اتوبوس تا ۱۴۰۴
کمبود اتوبوس در تهران ماجرایی است که حتی مسوولان شهری نیز به آن اذعان دارند. جعفر تشکری هاشمی، معاون شهردار تهران روز شنبه در این باره گفت: پایتخت در افق۱۴۰۴، به ۱۱هزار دستگاه اتوبوس نیاز دارد. او یکبار دیگر دولت را مورد خطاب قرار داد و افزود: طبق توافقات ضمنی باید سالی یک هزار دستگاه اتوبوس از طریق سهمیههای دولت به شهر وارد شود، طی ۶سال اخیر، هیچ ناوگانی به سیستم حملونقل اتوبوسی تهران اضافه نشده است و شهر تهران اکنون به ۶هزار دستگاه اتوبوس نیاز دارد، این در حالی است که کمبود باید در سالهای گذشته تامین میشد. شهرداری تهران بهدلیل عدم تامین اتوبوس در سالهای گذشته از سوی دولت، مجبور به تامین اتوبوس با هزینههای گزاف شده است، به صورتی که در گذشته اتوبوسهای تک کابین را با تخفیف ۸۲.۵ درصد دریافت میکردیم و با توجه به بالا رفتن قیمت دلار، اتوبوسهای تک کابین با ۴۰۰میلیون تومان و دو کابین با حدود ۷۵۰میلیون تومان هزینه میشود که این امر شهرداری تهران را با مشکل جدی روبهرو کرده است.
این سخنان در شرایطی است که علی نوذرپور معاون امور شهرداریهای سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور میگوید: سال گذشته از محل قانون مالیات بر ارزش افزوده ۳هزار میلیارد به حساب شهرداری واریز شده است ۱۵۰۰میلیارد تومان را سازمان و ۱۵۰۰میلیارد تومان آن را نیز سازمان امور مالیاتی پرداخت کرده است که سندهای آن هم موجود است. شهرداری میتواند همین رقم را صرف حل مشکل کمبود اتوبوس کند.
